E-Ticaret Altyapısı Kurulum Maliyeti ve Fiyatlandırma Kalemleri

Alan Adı (Domain) & Hosting Ücretleri: Yıllık Temel Giderler

E-ticaret bütçesinin en öngörülebilir kısmı genellikle alan adı (domain) ve hosting (barındırma) kalemleridir. Domain çoğunlukla yıllık, hosting ise planına göre aylık/yıllık faturalandırılır. Trafik ve katalog büyüdükçe barındırma gereksinimleri artar; doğru boyutlandırma ve önbellekleme stratejileri maliyet dengesini korur.

Maliyetleri Düşüren Teknik Uygulamalar

• CDN + Akıllı Önbellek: Statik/dinamik içerikte cache ile TTFB ve bant genişliği maliyetini azaltın.
• Görsel Optimizasyonu: WebP/AVIF, lazy-load, srcset ile veri tüketimini düşürün.
• Doğru Boyutlandırma: Yük testi sonuçlarına göre kaynakları artırıp azaltın; gereksiz kapasiteyi kapatın.
• Otomatik Yedek & İzleme: Beklenmeyen kesinti/hasarda kurtarma maliyetlerini en aza indirin.

Basit TCO Çerçevesi

TCO_yil = Domain + Hosting + Platform(abonelik/lisans) + Ödeme Komisyonları + Tasarım/Geliştirme + Entegrasyon/Eklentiler + Pazarlama/SEO + Bakım/Güncelleme + Beklenmeyen (%10–15)

Domain/hosting stratejisini trafik hedefleri ve kampanya takviminize göre modellemek için Demresa’nın performans ve barındırma danışmanlığından yararlanabilirsiniz.

Yazılım Lisansı veya Abonelik Bedeli: Platform Seçiminin Doğrudan Maliyeti

E-ticaret platformu maliyetiniz; seçiminiz açık kaynak mı yoksa SaaS mı olduğuna göre şekillenir. Açık kaynakta çekirdek genellikle ücretsizdir; fakat tema, eklentiler, güvenlik/bakım ve geliştirme bütçesi eklenir. SaaS’ta ise aylık/yıllık abonelik ödersiniz; barındırma/güncelleme ve çoğu güvenlik katmanı pakete dâhildir, ancak app store ve işlem bazlı kalemler maliyeti artırabilir.

Plan Limitleri ve Kullanım Bazlı Kalemler (SaaS)

• Ürün/variyant/medya limitleri: Katalog büyüdükçe plan yükseltme gerekebilir.
• API ve eşzamanlı istek sınırları: ERP/CRM entegrasyon yoğunluğunda ek maliyet doğabilir.
• App store ücretleri: Ücretli arama, pazarlama otomasyonu, raporlama vb. uygulamalar.
• İşlem/özellik başı bedeller: Bazı sağlayıcılar sipariş/adet veya kanal/mağaza başına ücretler ekler.

Basit Bütçe Formülü

Platform_Aylik = Abonelik/Lisans + Tema + (Eklenti_Sayisi × Eklenti_Bedeli) + (Opsiyonel Özellik/İşlem Ücretleri) + (Kurulum/Geliştirme ÷ 12)

Sık Yapılan Hatalar (Kaçının)

• Eklenti enflasyonu: Aynı işi yapan çok sayıda uygulama → maliyet ve JS yükü artar.
• Plan tavanlarını görmezden gelmek: API/ürün/istek limitleri aşılınca beklenmedik artış.
• Bakım bütçesini dışarıda bırakmak: Güvenlik yamaları ve testler ihmal edilmemeli.

Maliyeti Optimize Etme İpuçları

• Yıllık taahhüt/indirim: Nakit akışınız uygunsa toplam maliyeti düşürür.
• App konsolidasyonu: Birden çok ihtiyacı tek kaliteli uygulamayla çözün.
• Yap–Satın Al değerlendirmesi: Nadir kullanılan özelliği “satın al”, stratejik olanı “yap”.
• Headless/Composable yol haritası: Uzun vadede parça değiştirebilmek için esnek mimari.

Lisans/abonelik + tema + eklenti + geliştirme + işlem bazlı kalemler = platform maliyeti.

Mevcut ve hedef iş modelinize göre gerçekçi bir TCO (Toplam Sahip Olma Maliyeti) çıkarımı için Demresa ile ayrıntılı platform maliyet analizi yapabilirsiniz.

Ödeme Sistemi Komisyonları: Marjı Korumak ve Onay Oranını Artırmak

Kartlı ödemelerde banka sanal POS’ları veya ödeme kuruluşları (PSP) işlem başına yüzdesel komisyon ve kimi zaman sabit ücret uygular. Ayrıca chargeback/itiraz riskine karşı bir karşılık (provision) ayırmak gerekir. Bu kalemler doğrudan kâr marjınızı etkilediği için fiyatlandırma ve kampanya stratejisinde mutlaka hesaba katılmalıdır.

Basit Hesap ve Örnek

Aylik_Komisyon = (Aylik_Ciro × Komisyon_Yuzdesi) + (Islem_Sayisi × Sabit_Ucret) + (Aylik_Ciro × Chargeback_Karsilik_Orani) Örnek: Ciro = 500.000 ₺ Komisyon = %2,2 → 500.000 × 0,022 = 11.000 ₺ İşlem sayısı = 3.000, Sabit ücret = 0,75 ₺ → 3.000 × 0,75 = 2.250 ₺ Chargeback karşılığı = %0,2 → 500.000 × 0,002 = 1.000 ₺ Toplam maliyet = 11.000 + 2.250 + 1.000 = 14.250 ₺ Net ciro (komisyon sonrası) = 500.000 − 14.250 = 485.750 ₺

Onay Oranını Artırma: Teknik ve Operasyonel İpuçları

• Çoklu PSP/Banka ve Akıllı Yönlendirme: BIN, kart tipi, tutar ve anlık başarı oranına göre rota; arıza halinde failover.
• Esnek 3D Kuralları: Düşük riskli işlemlerde sürtünmeyi azaltın; şüpheli işlemlerde 3D zorunlu kılın.
• Yeniden Deneme (Retry) + İdempotency: Zaman aşımı gibi teknik hatalarda güvenli tekrar deneme; çift çekimi önleyin.
• Tokenizasyon & Tek Tık: Kayıtlı kartla tekrar alışverişleri hızlandırın, sepet terki azalır.
• Webhook & Mutabakat Otomasyonu: Başarılı/başarısız, iade/iptal olaylarını ERP/muhasebe ile senkron tutun.

Fiyatlandırmaya Etkin Şekilde Yansıtma

• Komisyonu ürün marj planına dahil edin; küçük sepetlerde sabit ücret etkisini dengelemek için kargo/kupon eşiği belirleyin.
• Taksit/komisyon paylaşımı politikalarını açıkça belirtin; hukuki metinlerde şeffaflık sağlayın.
• İade oranı yüksek kategorilerde ek karşılık planlayın; chargeback ve iade süreçlerini optimize edin.

Komisyon + sabit ücret + karşılık → fiyata yansıtın; onay oranını operasyonla yükseltin.

Ödeme akışınızı (çoklu PSP, akıllı yönlendirme, iade/chargeback süreçleri) optimize ederek onay oranını ve marjı iyileştirmek için Demresa’nın ödeme mimarisi ve mutabakat danışmanlığından yararlanabilirsiniz.

Tasarım ve Geliştirme Masrafları: İlk Yatırım ve Özelleştirme

E-ticaret projesinin ilk kurulum maliyetinin büyük kısmı; arayüz (UX/UI) tasarımı, tema uyarlaması veya özel geliştirme ve kalite güvencesinden (QA) oluşur. Hazır temalar hızlı başlatır fakat marka hikâyesi ve özel iş kuralları için çoğu zaman özelleştirme gerekir. Amaç; hafif, erişilebilir, mobil öncelikli ve dönüşüm odaklı bir deneyimi minimum teknik borçla kurmaktır.

Bütçe Formülü ve Tahmin

Tasarim_Gelistirme = (Analiz + UX/UI + FE + BE + QA + PM) × Saatlik_Oran Minimum_Kapsam (MVP) = Tema_Uyarlama + Checkout_Optimizasyonu + Temel_Entegrasyonlar + QA

Maliyeti Düşüren Pratikler

• Design System / Bileşen Kütüphanesi: Tekrarlı ekranlarda yeniden kullanım → daha az geliştirme saati.
• Config-öncelikli çözüm: Kural motoru ve tema ayarlarıyla çözebileceğiniz yerde kod yazmayın.
• Önceliklendirme (MoSCoW): “Must”ları canlıya alın; “Should/Could”u sonraki sprintlere bırakın.
• 3P Script Diyeti: Zorunlu olmayan pazarlama/izleme scriptlerini azaltın; geç yükleme (defer) uygulayın.
• Otomasyon: CI/CD, görsel regresyon ve smoke testleriyle revizyon maliyetini düşürün.

Riskler ve Gizli Maliyetler

Örnek Kabul Kriterleri (Checkout)

• Misafir ödeme ve tek sayfa akışında < 2,5 sn FCP, < 3,8 sn LCP (4G/orta cihaz).
• 3D Secure başarılı/başarısız/iade/iptal senaryoları için otomasyonlu test.
• Erişilebilirlik: Klavye ile tamamlanabilir, form hataları anlık ve açıklayıcı.

Bileşen tabanlı tasarım + otomasyon = düşük revizyon maliyeti, hızlı yineleme.

MVP’den ölçekli mimariye kadar tasarım sistemi kurulumu, tema uyarlaması ve özelleştirme planını bütçenize uygun şekilde kurgulamak için Demresa ile ��alışabilirsiniz.

Entegrasyon ve Eklenti Ücretleri: “Gizli” TCO Sürücüsü

E-ticaret altyapınıza eklediğiniz her entegrasyon (ödeme, kargo, ERP/CRM, pazaryeri, BI/raporlama) ve her eklenti/uygulama (arama, tavsiye, canlı destek, pazarlama otomasyonu) TCO’yu doğrudan etkiler. Ücretlendirme modeli; kurulum (setup), abonelik ve kullanım bazlı kalemlerden oluşabilir. Doğru planlanmadığında “küçük küçük” kalemler aylık maliyeti hızla büyütür.

Ücretlendirme Modelleri ve Etkileri

• Kurulum (Setup): Tek seferlik. Kısa vadede maliyet oluşturur; karmaşıklıkla artar (örn. ERP).
• Abonelik: Aylık/yıllık. Tahmin edilebilir; yükselen planlar ve “kanal başı” ücretlere dikkat.
• Kullanım Bazlı: API çağrısı, sorgu, SMS, etiket, sipariş/adet. Trafik artınca hızla büyüyebilir.

Basit Bütçe Formülü

Entegrasyon_Maliyeti_Aylik = Toplam_Abonelikler + Kullanım_Bazlı_Ücretler + (Kurulum_Maliyeti ÷ 12) + Bakım/Güncelleme

Maliyeti Düşürme Stratejileri

• “Önce çekirdek, sonra eklenti”: Platformun yerleşik özelliklerini maksimum kullanın; eklentiyi gerçekten gerekli olduğunda ekleyin.
• Hub yaklaşımı: Çoklu entegrasyonu tek ara katmanda toplayın (webhook/queue) → bakım maliyeti düşer.
• App konsolidasyonu: Aynı işi yapan birden fazla eklentiyi tek kaliteli çözümle değiştirin.
• Önbellek & kotayı izleme: Arama/öneri/analitik sorgularını cache’leyerek kullanım ücretlerini azaltın.
• Yıllık/taahhüt indirimi: Nakit akışı uygunsa yıllık planlarla birim maliyeti düşürün.

Riskler ve Uyum

Örnek Kabul Kriterleri

• Hata kuyruğu ve yeniden deneme (retry) mekanizması: 3 deneme + dead-letter queue.
• Webhooks imza doğrulama ve idempotency anahtarları.
• SLA & destek seviyesi: kritik olaylarda < 2 saat ilk yanıt.
• Versiyonlanmış API ve geriye dönük uyumluluk testi.

Pazarlama ve SEO Bütçesi: Trafik, Dönüşüm ve Sürdürülebilir Büyüme

Altyapı kurmak tek başına satış getirmez. Sürekli trafik ve talep yaratmak için dijital pazarlama (Ads, sosyal, e-posta/SMS), içerik pazarlaması ve SEO’ya düzenli bütçe ayırmalısınız. Doğru dağılım; kısa vadede performans kanallarıyla satış üretirken, orta–uzun vadede SEO ve sahip olunan kanallarla (e-posta/SMS) edinme maliyetini düşürür.

Bütçe Dağılım Çerçevesi

• Lansman/ilk 3 ay (örnek): %60 Ads, %25 SEO/İçerik, %10 CRM, %5 Araçlar/Deney.
• Olgunluk (örnek): %40 Ads, %30 SEO/İçerik, %20 CRM, %10 Deney/Ar-Ge (CRO, yeni kanallar).
• Sezon/Kampanya: Ads geçici +%20; CRM tetikleyicileri ve bekleyen sepet segmenti artırılır.

Formüller (Hızlı Hesap)

ROAS = Gelir / Reklam_Harcaması MER = Toplam_Gelir / Toplam_Pazarlama_Harcaması CAC = Pazarlama_Harcaması / Yeni_Müşteri_Sayısı LTV:CAC ≥ 3:1 hedeflenir (kategoriye göre değişir)

SEO Bütçesini Planlama

Atıf (Attribution) ve Ölçüm

• UTM taksonomisi:utm_source, utm_medium, utm_campaign, utm_content standardı; kupon kodlarıyla eşleştirin.
• Model: Kanal karışımı için en az “data-driven” ve MER takibi; marka araması (brand search) etkisini ayrıştırın.
• CRO döngüsü: GA4 + ısı haritası + A/B test; hipotez → test → öğrenim → backlog.

Örnek Aylık Bütçe Tablosu

Riskler ve Uyum

Kısa vadede Ads, uzun vadede SEO/CRM: dengeli karışım sürdürülebilir büyüme sağlar.

Pazarlama karmasını (Ads/SEO/CRM) KPI’larınıza göre yeniden dengelemek ve CRO/attribution kurulumunu yapmak için Demresa’nın performans pazarlama ve SEO danışmanlığından yararlanabilirsiniz.